Mineraaltje met een verhaaltje

maandelijkse rubriek met een merkwaardig verhaal over een mineraalspecimen
voor vragen of suggesties, email verhaaltje@minerant.org

Naaldvormige pyriet uit Hausen

Foto's en verhaal Paul Mestrom


Pyriet (ook in naaldvorm) op dolomiet, bb 38 mm, Hausen, Eifel, Duitsland
Foto en collectie Paul Mestrom

We schreven 1971. Ik was net 21 jaar en studeerde chemische technologie aan de Technische Universiteit Eindhoven. Een van mijn studiemakkers (die net als ik uit het Nederlandse Zuid-Limburg kwam) bleek ook geïnteresseerd in mineralen. Onze kennis daarover kwam uit twee kleine boekjes.
We hadden gelezen dat je in de Eifel mooie en zeldzame mineralen kon vinden. Een daarvan was hauyn en dat zou je bij Mendig kunnen vinden. We wisten dat het blauw en zeldzaam was, en dat sprak ons wel aan. Aangezien ik voor mijn 21e verjaardag de oude Volkswagen Kever van mijn vader gekregen had, besloten we, niet of nauwelijks gehinderd door kennis van vindplaatsen of wat daar mogelijk te vinden was, een weekendje mineralen te gaan verzamelen in de Eifel.

In de buurt van Mendig vonden we inderdaad hauyn, maar verder waren de vondsten eigenlijk bedroevend.

We hadden echter ook ergens gelezen dat er in Hausen bij Mayen een mijn was. Wat voor mijn, daar hadden we geen idee van, maar omdat ik op de storthoop van de Limburgse mijn Willem Sophia mooie pyriet gevonden had, gingen we op zoek. Het bleek een leisteenmijn te zijn!

Op internet valt hierover weinig meer te vinden dan: "Dieses Bergwerk war bis zu seiner Stillegung 1984 der tiefste Schiefer-Abbau Deutschlands." (Deze mijn was tot zijn sluiting in 1984 de diepste leisteenmijn van Duitsland).

Op de storthoop bij de mijn beproefden we ons geluk. Al snel kwam iemand van de mijn naar ons toe om te vragen wat we daar in vredesnaam zochten. Toen we uitgelegd hadden dat we afkomstig waren uit het Limburgse mijnengebied, chemische technologie studeerden en mineralen zochten, werden we uitgenodigd verder te komen. Voor we het wisten hadden we beschermende kleding aan, een helm op ons hoofd en zaten we in een lift (net zo een als ik kende van de Limburgse kolenmijnen) die ons met veel geratel en geraas een paar honderd meter onder de grond bracht.
Daar kregen we een schitterende rondleiding met uitgebreide uitleg over de winning van leisteen voor het vervaardigen van vooral dakleitjes en gevelbekleding. Veel mineralen zaten er overigens niet in de hoogwaardige leisteenlagen van deze mijn.
Toch zag ik op een bepaald moment een ader met kristallen. Toen ik daar op wees werd er onmiddellijk iemand met een drilboor gezocht om het mooiste deel van die ader voor ons los te maken. Uiteindelijk werd het dus een boeiende excursie met een mooi resultaat.

Thuis gekomen moesten de mineralen uit die ader natuurlijk bestudeerd worden en het bleek te gaan om heel aardige kristallen van dolomiet, bestoven met pyriet.
Als pronkstuk ging het grootste stuk mijn collectie in.
Later, toen mijn collectie groter werd dan de beschikbare ruimte, heb ik het stuk onder mijn stenenbreker gelegd en het beste deel bleef in mijn collectie.

Vele jaren bleef het daar verborgen liggen, tot ik onlangs een vraag kreeg over het verschil tussen pyriet en markasiet. Dat was aanleiding om mijn eigen pyrieten en markasieten nog eens kritisch te bekijken. Daarbij kwam ik dus ook dat stuk uit Hausen tegen.
Ik werd verrast door aardige naaldvormige kristallen, waarvan je de grootste (1,2 mm) ziet op de foto hieronder.
Eens te meer kan ik zeggen: voor leuke vondsten hoef je niet naar een museum of beurs. Duik gewoon nog eens in je eigen collectie!

Info over de mijn van Hausen:
http://www.moselschiefer-strasse.de/mayen/stadtteil-hausen/hausen-mosellaschacht.html