Tip van de maand

nuttige wenken en praktische tips voor de mineralenverzamelaar
voor vragen of suggesties, email tips@minerant.org

Tip 44: micro-stenenbreker

een tip van Paul Mestrom

Een tweetal microstenenbrekers met daartussen een pijpenreiniger

Voor het bestuderen van mineralen met een polarisatiemicroscoop zijn heel kleine fragmentjes mineraal nodig. Hoe je die kunt maken van een wat groter stukje leerde ik bij de cursus polarisatiemicroscopie van Theo Muller: leg een korreltje mineraal op een microscopeerglaasje en druk er dan zo hard op met de platte kant van een spatel dat het stukje in kleine fragmentjes breekt.
Dat werkt prima, totdat Murphy zich er mee gaat bemoeien en de kleine stukjes alle kanten uit vliegen.
Aangezien Murphy mij heel gemakkelijk weet te vinden, zocht ik een alternatief . . .

Voor het bestuderen van mineralen met microchemische reacties zijn kleine fragmentjes mineraal nodig. Pruts je die van een wat groter stuk af, dat blijft er vaak (en zeker als Murphy meehelpt) aan het voor onderzoek bedoelde fragment ook nog wat matrix zitten. Die kan het resultaat van het onderzoek uiteraard beïnvloeden en dat is niet de bedoeling. Zo’n stukje matrix moet er dan natuurlijk afgehaald worden, maar hoe doe je dat? De hierboven voor polarisatiemicroscopie geschetste methode heb ik daarvoor ook gebruikt, maar . . .

Een heel goed alternatief vond ik bij toeval. Op zoek naar geschikte boutjes en moertjes voor een heel andere klus, kwam ik moertjes tegen van 1½ cm voor schroefdraad van 3,8 mm. Schroeven die daarin passen had ik volop.
Door nu van beide kanten een schroef in de moer te draaien kan een korrel mineraal die daartussen zit prima gebroken worden tot heel kleine stukje. Door de moer van één kant los te draaien kan het gebroken materiaal rustig op een microscopeerglaasje gebracht worden zonder dat het alle kanten uitvliegt.

Uiteraard moet deze micro-stenenbreker gereinigd worden voor hij gebruikt kan worden voor een ander mineraal. Pijpenreinigers blijken daar heel geschikt voor te zijn.

De moeren die ik voor mijn micro-stenenbrekers gebruikt heb, zijn waarschijnlijk afkomstig uit een oud klokje dat ik twintig of meer jaren geleden gesloopt heb omdat het niet meer werkte. De boutjes en moertjes die ik nog ooit dacht te kunnen gebruiken heb ik netjes opgeborgen bij andere boutjes en moertjes met dezelfde schroefdraad.

Uiteraard valt er aan deze versie van mijn micro-stenenbreker nog wel wat te verbeteren. Suggesties zijn welkom!