Tip van de maand

nuttige wenken en praktische tips voor de mineralenverzamelaar
voor vragen of suggesties, email tips@minerant.org

Tip 72: Naar de mineralenbeurs: feest of frustratie?

een tip van Paul Mestrom
Foto's van Rik Dillen
Een bezoek aan een mineralenbeurs is voor de meeste verzamelaars een feest.
Je ziet er de mooiste stenen die je zelf best zou willen hebben en het is dan ook logisch dat je verleid wordt het een en ander te kopen. Bekijk je dan thuis je aankopen nog eens goed, dan word je heel vaak blij, maar soms ook niet . . . .

Hier een paar zaken om op te letten. Ervaren beursbezoekers zullen waarschijnlijk niets nieuws lezen. Wellicht roept een en ander wel herinneringen op aan frustraties uit het verleden.


1. De voorbereiding
Het is zinvol voor je naar een beurs gaat even stil te staan bij het doel van je bezoek. Wat wil je? Alleen kijken naar al het moois dat er te zien is? Of wil je ook stenen kopen?
Als je ook stenen wil kopen, dan is het verstandig de volgende zaken alvast te overwegen:

• Welke mineralen zou ik willen kopen? Waarom juist die?
• Hoeveel geld wil ik maximaal uitgeven?

Vroeger kon je alleen contant betalen. Mijn advies, met name aan jeugdigen, was dan: neem niet meer geld mee dan je wil uitgeven. Tegenwoordig kun je bij veel handelaren ook pinnen. Dat maakt het risico dat je meer uitgeeft dan je eigenlijk wil veel groter.

2. Wat neem je mee naar de beurs
Het eerste wat ik inpak wanneer ik naar een beurs ga, is mijn loep. Dan kan ik de mineralen in elk geval echt goed bekijken.
Verder de nodige informatie over mineralen. Dat kan een boek zijn als “Fleischer’s Glossary of Mineral Species” of “Lapis Mineralienverzeichnis”.
Als je een tablet kunt meenemen, dan kun je daar ook veel informatie op zetten, zoals de IMA-lijst van alle officieel erkende mineralen.
Als er internet is, kun je dan ook mindat en andere internet-sites raadplegen.
Informatie over je eigen verzameling kun je daar ook op zetten. Zelf zet ik er altijd een ingekorte versie van mijn grote database op. Zo kan ik bijvoorbeeld snel vinden of ik een mineraal in mijn collectie heb, in welke kwaliteit en of ik het mineraal heb van zijn typelokaliteit.

3. De prijs van de mineralen
Als je op een beurs aankomt en begint aan je tocht langs de handelaren, dan zie je vaak al snel iets moois dat je zou willen kopen. Koop je bij de eerste handelaar, dan kan het heel goed zijn, dat je vergelijkbaar materiaal later tegenkomt voor een lagere (soms zelfs veel lagere) prijs. Het kan zeker geen kwaad eerst een snelle ronde te doen en dan terug te gaan naar de handelaren die de door jou gewenste mineralen aanbiedt voor een acceptabele prijs.
Onderhandelen over de prijs kan soms aanzienlijk schelen in de prijs!
Als je meer stukken koopt bij één handelaar, is ook vaak wel korting te bedingen. Als ik zelf een aantal stukken bij één handelaar heb uitgezocht, vraag ik vaak wat die dan samen kosten. Dat is dan meestal aardig wat minder dan de optelsom van de prijs van de afzonderlijke stukken.
Overigens is de waarde van een mineraal heel discutabel.
In feite is het gewoon “wat de gek er voor geeft” !

4. De kwaliteit van de mineralen
Kijk goed naar de kwaliteit van het te kopen specimen. Op het eerste oog lijkt het vaak heel mooi, maar als je thuis beter kijkt, blijken de kristallen vaak niet puntgaaf, behoorlijk vol krassen of beschadigd. Ook de helderheid van kristallen valt thuis vaak tegen. Gebruik daarom de meegenomen loep goed.
Gaat het om micromounts, dan is de loep vaak niet genoeg. Een enkele handelaar heeft een microscoop gereed staan.
Op Minerant is er bij de determinatie-stand altijd een microscoop beschikbaar!

5. Het etiket bij het mineraal
Op de etiketten bij mineralen staan soms de meest bizarre teksten.

• Een naam die je niet kent?
  Kijk dan eerst eens in de Fleischer, het Mineralienverzeichnis of de IMA-lijst. Staat de naam daar niet in, weest dan wantrouwig! Het kan natuurlijk een recent ontdekt en nog maar net gepubliceerd mineraal zijn, maar dan zal de handelaar toch met gedegen en zeer overtuigende informatie moeten komen!
  Meestal gaat het om namen van variëteiten, zoals amethist (paarse kwarts) of citrien (gele kwarts).
  Heel vaak gaat het om fantasie-namen die op bepaalde vindplaatsen gebruikt worden. Het lijkt dan geweldig, maar vaak is het een gewoon mineraal en vaak ook niet eens in een echt mooie vorm.
  
• Klopt het etiket wel?
  Zeker bij zeldzame mineralen loont het de moeite om wat zorgvuldiger door te vragen. Hoe weet de verkoper zeker dat het om dit mineraal gaat en niet om een ander (meestal veel gewoner) mineraal. Vraag dus even of het om geanalyseerd materiaal gaat (en hoe en door wie de analyse gedaan is).
  
• De begeleiders.
  Op een specimen zitten naast het in het oog springende mineraal vaak ook andere mineralen. Let daar even goed op en vraag de handelaar welke dat zijn!
  
• De vindplaats
  Een mineraal zonder correcte vindplaatsaanduiding is eigenlijk bijna waardeloos. Controleer dus altijd of die er goed (en goed leesbaar) op staat.
  
• Vervalsingen en zo
  Veel koopwaar is niet wat het suggereert te zijn. Een paar voorbeelden ter illustratie:
  
  • Wat als citrien verkocht wordt is meestal zgn. 'gebrande amethist' en geen echte citrien.
  • De meeste turkoois is vervalst!
  • Jade is vaak geen jade maar een er op lijkend groen mineraal
  • Veel agaat met mooie kleuren is kunstmatig gekleurd. Dat geldt vooral bij fel blauw en paars!
  • Sommige stenen zijn synthetisch. Op veel beurzen wordt het element bismuth aangeboden in prachtige kristallen. Ze zijn synthetisch. Helaas staat dat er lang niet altijd bij.

6. De handelaren
De meeste handelaren zijn gelukkig heel vriendelijke en betrouwbare mensen, maar helaas geldt dat niet voor alle handelaren.
Daarom is het goed om een visitekaartje te vragen. Als er dan iets niet in orde is, dan weet je in elk geval waar je terechtkunt met je vraag of klacht.
Ga je vaker naar beurzen, dan zul je bepaalde handelaren regelmatig tegenkomen. Als je vaker bij een bepaalde handelaar koopt en een praatje maakt, dan bouw je een relatie op. Dat kan zeker lonend zijn.
Een betrouwbare handelaar zal een “miskoop” ook terugnemen en het betaalde bedrag teruggeven. Zo kocht ik ooit een mooi stuk met het prachtig blauwe mineraal pentagoniet. Thuis ontdekte ik bij het bestuderen van de kristallen, dat het geen pentagoniet was, maar het even blauwe, maar veel minder zeldzame cavansiet. Op de volgende beurs gaf ik het stuk terug en kreeg ik ook mijn geld keurig terug. Zo hoort het!

7. Tot slot
Bij veel beurzen kun je eten en drinken kopen. Even daarmee gaan zitten en met andere beursbezoekers praten en uitwisselen wat je zoal aan bijzondere dingen gezien hebt, dat is niet alleen gezellig, maar vaak ook heel nuttig.

Veel genoegen bij je volgende beursbezoek!