Mineraaltje met een verhaaltje

maandelijkse rubriek met een opmerkelijk verhaal over een mineraalspecimen
voor vragen of suggesties, email verhaaltje@minerant.org

Toermalijn voor het oprapen

Foto's en verhaal Erik Vercammen


Handstuk van 10 cm met zwarte toermalijn uit een pegmatietgang in graniet.
Schiereiland Perharidy, Bretagne, Frankrijk


In de zomer van 2007 waren we met het gezin op vakantie in Bretagne, aan de noordkust. Eén van de uitstappen die we toen ondernamen ging naar Roscoff, een havenstad waar ook al meer dan een eeuw een bekend oceanografisch laboratorium is gevestigd.

Na de middag zochten we op de kaart een strand in de buurt om van het weer en de zee te gaan genieten. Dat was snel gevonden: ten westen van de stad lag het schiereiland Perharidy, met zo te zien veel groen en zand, en weinig bebouwing. En dat klopte inderdaad: het was er heel mooi, de zon straalde, en het landschap is er gekenmerkt door afgeronde granietrotsen, zowel in zee als op het strand, een ongewoon zicht voor ons Belgen met onze vlakke zandstranden.

Wat ook opviel, was dat op een deel van het zandstrand een hoop 'keien' verspreid lagen, en wat doet een mineralenverzamelaar dan? Juist, hij gaat eens kijken wat voor een stenen dat zijn, in de (altijd aanwezige) hoop dat er iets interessants tussen zit.

En ook op dit gebied stelde het strand niet teleur. Op zeker 1 op de 10 “stenen” zaten zwarte naalden en stengeltjes: toermalijn, hoogstwaarschijnlijk schorl of fluor-schorl. Sommige stengels waren meerder centimeters lang, min of meer evenwijdig gegroeid, en in de richting loodrecht op de graniet die het moedergesteente vormt van de pegmatietgang.

Dit was duidelijk materiaal afkomstig uit pegmatieten, en verder rondkijken op het strand leverde het bewijs: in sommige granietblokken waren duidelijk pegmatietaders te zien. Jammer genoeg was de paragenese nogal eentonig: buiten de toermalijn (in witte veldspaat) waren er alleen enkele muscovietblaadjes te zien, en kleine rode granaatjes, Maar het voorkomen van zoveel toermalijn in gemakkelijk te rapen stukken steen was, samen met het mooie weer en zicht, zeker al de moeite waard.



Het strand bij laag water; midden door de graniet op de voorgrond loopt een pegmatietgang