Mineraaltje met een verhaaltje

maandelijkse rubriek met een opmerkelijk verhaal over een mineraalspecimen
voor vragen of suggesties, email verhaaltje@minerant.org

De cafarsiet van Werner Mangold

Foto's en verhaal Paul Mestrom


5 mm cafarsiet-kristallen, Wannigletsjer, Binntal, Wallis, Zwitserland

In augustus 1994 hadden mijn zwager Theo en ik ons tentje voor een aantal dagen opgeslagen aan de voet van de Wannigletsjer. Inmiddels is deze gletsjer door de opwarming van de aarde volledig weggesmolten. Hij lag aan de voet van de 3210 meter hoge Cherbadung (in het italiaans: Monte Cervandone).
We waanden ons, afgezien van een paar gemzen, helemaal alleen.
De eerste dag zochten we vooral links van de gletsjer, waar we onder andere mooie hematiet, rutiel, anataas, titaniet en monaziet vonden.
Op de tweede dag, na een ontbijt waarbij we onze handen met hete koffie beschermden tegen bevriezing, trokken we omhoog langs de rechter kant van de gletsjer. Tot de middag konden we, in de schaduw van de berg (zeg maar in de kou) zoeken in de zone waar asbecasiet te verwachten was. Over onze vondsten waren we heel tevreden. Tegen de middag, toen de zon op deze bergwand begon te schijnen, werd het daar te gevaarlijk. De warmte van de zon zou gemakkelijk vastgevroren stenen los kunnen maken. We gingen dus verder omhoog naar de zone waar onder andere cafarsiet te verwachten was.

Links: ons tentje aan de voet van de gletsjer:
1 = cafarsiet-zone, 2 = asbecasiet-zone, 3 = Wanni-gletsjer, 4 = de Cherbadung
Rechts: Theo aan het werk in de cafarsiet-zone.

Toen we daar een poos (met in onze ogen redelijk succes) hadden gewerkt, hoorden we plotseling een heel harde schreeuw. We keken in de richting waar die vandaan kwam en zagen tot onze verrassing een gestalte uit de bergwand tevoorschijn komen, die vrolijk juichend met zijn armen in de lucht stond te springen. Verbaasd zwaaiden we naar hem en hij zwaaide terug. Een poos later kwam hij naar ons toe. Hij stelde zich kort voor: Werner Mangold, Strahler. Voor wie het niet weet: een Strahler is iemand die beroepsmatig kristallen verzamelt in de Alpen.
Hij zag al snel dat wij amateurs waren en vroeg: “Möchten Sie mal sehen worüber ein Profi sich noch freuen kann?“ (Willen jullie eens zien waar een beroeps nog blij van wordt?). Uiteraard wilden wij dat wel. Hij opende zijn rugzak en haalde er een stuk uit van 25 tot 30 cm, volledig bedekt met perfecte, absoluut onverweerde cafarsiet-kristallen. De meeste daarvan waren meer dan een centimeter groot. Zoiets hadden we nog nooit gezien. Absolute wereldklasse!
Hij vertelde dat hij de “Kluft” waar ze uit kwamen een paar jaar eerder gevonden had, maar kort voor hij uit die Kluft wilde gaan oogsten “war ich vom Berg gefallen und musste ich längere Zeit im Spital liegen” (was ik van de berg gevallen en moest ik langere tijd in het ziekenhuis verblijven). Nu was het dus oogsttijd en wat hij in zijn rugzak had, had een waarde van een aantal jaarsalarissen.
Na dat verhaal vroeg hij: “Und wissen sie auch wie man die findet?” (En weten jullie ook hoe je die vindt?). Wij hadden geen idee en zeiden dus dat wij dat wel wilden weten, waarop hij een cafarsietkristal van dik 2 cm onder zijn tong vandaan haalde en uitlegde: “Den hab ich immer da. Das wirkt auf das Gehirn, damit man die besser findet!”. (Die heb ik daar altijd. Dat werkt op de hersenen, zodat je ze beter vindt!)
Omdat hij vermoedde dat onze vondsten van mindere kwaliteit waren, kregen we wat “afval” van hem. Voor mij was dat onder andere een mooi stukje met kristallen van dik een halve cm op matrix (zie foto hierboven) en een los kristal van 17 mm. Dat zijn nog steeds de beste cafarsiet-kristallen in mijn collectie.

De volgende dag gingen we links van bovenkant van de gletsjer op zoek naar chernoviet en cervandoniet. Onze buit was heel goed. In die buurt stond ook het tentje van Mangold en tegen de middag kwam hij van de overkant van de gletsjer met de laatste rest van zijn buit terug naar zijn tentje. Hij nodigde ons uit zijn succes met hem te vieren. Dat gebeurde met een liter wijn! Wij dronken elk een klein glaasje, hij de rest.
Bij zijn tentje stond ook een brievenbus: Post 3996, Wannigletsjer. Of hij er ooit post kreeg betwijfel ik... 😎