Mineraaltje met een verhaaltje

maandelijkse rubriek met een merkwaardig verhaal over een mineraalspecimen
voor vragen of suggesties, email verhaaltje@minerant.org

Aragoniet van Forrières, Luxembourg, België

Verhaal Paul Van hee, Hugo Bender, Paul Bender, Axel Emmermann, Ludo Van Goethem, Rik Dillen

Kaft van onze publicatie 'Schatten op aarde',
Abdij van Saint-Gérard de Brogne, 1996.

Albert Vercammen.
1931-2022.

Wie al héél lang lid is van de MKA herinnert zich waarschijnlijk nog dat we in 1996 (van april tot september!) een tentoonstelling organiseerden i.s.m. AGAB (onze Luikse collega's) in de abdij van Brogne (een kilometer of 15 ten ZW van Namur). Er werd bij die gelegenheid een publicatie uitgegeven van 129 pp 'Schatten der aarde', met een Neder-landstalige en een Franstalige versie. De kaftfoto toonde een prachtig specimen uit de verzameling van wijlen Albert Vercammen, dat door Axel Emmermann gefotografeerd was (beeldbreedte 35 mm). De foto werd ook gebruikt voor de affiches van de viering van 30 jaar MKA en Minerant 1994.

Dit specimen heeft een bewogen geschiedenis achter de rug. Het werd in de jaren 80 gevonden tijdens een van de exploratietochten van Albert Vercammen, in het gezelschap van Ludo Van Goethem, in de oude groeve van Lamsoul, Forrières, Prov., Luxembourg, België. Die is gelegen in de vallei van de Lomme, tussen Forrières en Jemelle. Vanaf 1996 werd deze in onbruik geraakte groeve door het Waalse Gewest omgevormd tot een natuurgebied, waar o.a. 10 verschillende vleermuis-species voorkomen. Nu verboden terrein dus voor mineralenverzamelaars, maar indertijd kon je er o.a. calciet en aragoniet vinden. Ook Hugo en Paul Bender hebben de groeve indertijd bezocht, samen met Jan Jensen en Albert Vercammen.

Het was precies dit steentje dat de trigger was voor Axel om te beginnen met fotografie van fluorescerende mineralen. Voor Axel was het een echte uitdaging, want in die tijd had hij nog niet de minste ervaring met fluorescentie-fotografie... en dat gold niet voor hem alleen, want wereldwijd had nog zo goed als niemand zich daaraan gewaagd. Als je bedenkt met wat voor primitieve middelen die foto gemaakt werd indertijd besef je maar pas hoe schitterend deze opname wel is!

De foto werd dus gebruikt om het kaft van de 'tentoonstellingscatalogus' op te leuken, maar helaas werd de originele dia bij een inbraak in het huis van AGAB-voorzitter Roger Warin gestolen, en is ze waarschijnlijk met de aktentas waar ze in zat in de Maas verdwenen.
Van deze foto werd zelfs een afdruk op glas gemaakt voor de fluorescentiedisplay in het Oxford Museum of Natural History.

Het fluorescentiedisplay in het Oxford Museum of Natural History, met bovenaan de foto in kwestie.

Over de correcte vindplaats waren er nog wat twijfels. Toen Albert Vercammen het specimen aan Axel Emmermann bezorgde voor de fluorescentie-opname gaf hij als vindplaats op: Boverie groeve, Jemelle, Rochefort, provincie Namen, België.

Hugo en Paul Bender zijn nog in de groeve in kwestie geweest (samen met Albert Vercammen en Jan Jensen), en het gaat om het Bois de Lamsoul (50° 9' 3" N, 5° 16' 37" E). Dat was een kleine, oude sterk begroeide groeve waar de specimens uit een oude wand kwamen. Ze moesten door een spoortunneltje om er te geraken. De groeve ligt iets ten zuiden van Jemelle (een deelgemeente van Rochefort). Om het nog wat verwarrender te maken: de groeve ligt aan de Route de Forrières. Forrières ligt nog wat zuidelijker, en Jemelle behoort tot de provincie Namur, en Forrières ligt in de provincie Luxembourg.

Het spoorwegbruggetje aan de Route de Forrières (toestand 1989).
Foto © Paul Bender.

De 'carrière de Boverie' ligt noordelijk van Jemelle, en ver weg van een spoorweg; dat kan dus niet de correcte vindplaats geweest zijn. Hoe dan ook werd in die tijd heel geheimzinnig gedaan over deze vindplaats.

Ludo Van Goethem herinnert zich nog dat hij toen met Albert Vercammen eerst was gaan kappen in de groeve van Lhoist (die nog altijd actief is). Daar werd o.a. calciet en cerussiet gevonden, maar omdat de groeve uiteindelijk niet interessant genoeg bleek voor een groepsuitstap zijn ze daarna naar Forrières getrokken. De kleine groeve van Lamsoul, tussen Jemelle en Forrières was heel interessant, maar te klein om er met grotere groepen bezoekers naar toe te trekken.

Begin 2020 was dit het enige mineraalspecimen dat Albert nog in zijn bezit had, en hij heeft het toen met de nodige emotie cadeau gedaan aan Paul Van hee, die het na het overlijden van Albert Vercammen op 30 maart 2022 nog altijd koestert in zijn collectie.